معرفی شهر زیرزمینی کاریز کیش
جزیره کیش که در فهرست برترین مقاصد گردشگری ایران قرار دارد از جانب اغلب گردشگران به عنوان مقصدی برای یک سفر تفریحی لوکس در کنار دریا شناخته میشود. کمتر کسی از تاریخ این جزیره و آثار به جا مانده از آن آگاهی دارد. شاید هم جلوهگری مراکز تجاری تفریحی مدرن و هتلهای مجلل کیش مانع از شناخت اصالت جزیره شده است. در حالی که در جزیره کیش نیز مانند دیگر نقاط دیدنی ایران، آثاری از تمدن و هنر ایرانیان وجود دارد. شهر زیرزمینی کاریز کیش یا قنات کیش، نمونه عالی از هنر معماری ایرانیان باستان است که حتّی امروزه نیز بازدیدکنندگان از تماشای آن حیرت میکنند.در ضمن از مشهورترین رستورانهای کیش میتوانید بازدید کنید .
قنات چیست؟
قنات نوعی سیستم آبیاری است که در گذشته برای دسترسی به آب از آن استفاده میشد. ایرانیان باستان جزو پیشگامان ساخت قنات بوده و نمونههای حیرتانگیزی از قناتهای باستانی در ایران وجود دارد. یک قنات در واقع کانالی است که در زیر زمین حفر شده تا آب را به سطح زمین برساند. برای این منظور ابتدا منبع آبی مانند یک چشمه زیرزمینی را پیدا کرده و سپس برای حفر کانال اقدام میکردند. در طول مسیر کانال نیز برای دسترسی به کانال، چاههای متعددی حفر میشد. با استفاده از این روش مدیریت منابع آبی صورت گرفته و آب تا کیلومترها به راحتی منتقل میشد. دیدنیهای کشتی یونانی کیش را از دست ندهید .
تاریخچه کاریز کیش
گفته میشود کاریز کیش حدود 2500 سال قدمت دارد. در واقع احداث این کاریز و انتقال آب کوهها به درههای خشک این منطقه سبب تولید آب شرب برای ساکنین اوّلیه جزیره شده است. با این توضیح که جزیره کیش تنها جزیره مرجانی در دنیاست. بنابراین احداث کاریز کیش از میان بافت مرجانی جزیره صورت گرفته است. همین امر یکی از جاذبههای بینظیر قنات کیش را موجب شده است. زیرا بافت مرجانی که در کاریز کیش قابل مشاهده است در حقیقت تنها با غواصی در عمق آبهای آزاد قابل دسترسی است. نکته جالب دیگر این است که در مسیر این کاریز مرجانها مانند فیلتری طبیعی سبب تصفیه آب میشوند. مهمترین تفریحات اسکله تفریحی کیش را بیشتر بخوانید .
از سوی دیگر شیب جزیره بسیار کم است و از لحاظ مهندسی طراحی چنین سیستمی و انتقال آب در آن بسیار شگفتانگیز است. ضمن اینکه این قنات با سایر قناتهای ایران نیز قابل مقایسه نیست. زیرا طول قنات و عمق چاههای آن از دیگر قناتهای ایران بیشتر است. در عمق 16 متری زیر زمین این قنات به زیبایی از دل مرجانهای جزیره کیش عبور میکند و در انتها گویی شهری در زیرزمین شکل میگیرد. سفر به کیش و نکته هایش را بیشتر مطالعه کنید .
شهر زیرزمینی کیش
آنچه امروزه به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری کیش شناخته میشود در واقع حاصل تلاش و همّت یک ایرانی اصیل است که برای نمایش تمدن و زیباییهای وطن خود از هیچ کوششی دریغ نکرده است. مهندس منصور حاجی حسینی، ایرانی مقیم آلمان، همان فردی است که در سال 1377 تماشای مستندی در مورد زیباییهای جزیره کیش او را به ایران میکشاند. او سپس در سفر به کیش محو زیبایی سحرانگیز مرجانها و البته قنات کیش میشود که در آن زمان متروکه بوده است. در نهایت او تصمیم میگیرد با تبدیل قنات به یک جاذبه گردشگری، هنر و تمدن سرزمین خود را برای جهانیان به نمایش بگذارد. در ادامه معرفی دیدنیهای کیش را ببینید .
بنابراین با تغییر کاربری محدوده قنات، پروژه شهر زیرزمینی آغاز میشود. تاکنون بخشهای موزه طبیعی، رستوران سنّتی، فروشگاه صنایع دستی، سالن آمفی تئاتر و گالری آثار هنری در این مجموعه به بهرهبرداری رسیده است. نکته جالب این است که بر خلاف اغلب قناتهای ایران هنوز در قنات کیش آب جریان دارد. البته میزان آب موجود در آن به میزان بارندگی وابسته است. آب قنات برای آبیاری فضای سبز و سایر بخشهای شهر مورد استفاده قرار میگیرد. میتوانید در ادامه سفرتان از بهترین جاذبه های طبیعی قشم بازدید نمایید .
البته پروژه شهر زیرزمینی در چندین فاز طراحی شده که هنوز تمام آنها به مرحله اجرا نرسیدهاند. احداث پارکی وسیع در اطراف کاریز و نیز مجتمع اقامتی تجاری از مهمترین بخشهای باقی مانده این طرح است.
ثبت جهانی کاریز کیش
مسئولان پروژه شهر زیرزمینی بر این باورند که ویژگیهای انحصاری این مجموعه این پروژه را شایسته ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو میسازد. این ویژگیهای انحصاری عبارتند از:
– کاریز کیش تنها قنات باستانی موجود در تنها جزیره مرجانی دنیاست.
– در این شهر زیرزمینی گونههای کمنظیری از مرجان، صدف و فسیل وجود دارد که در سقف مجموعه قابل مشاهده است. بسیاری از این فسیلها به تأیید دانشگاه مونیخ آلمان قدمت چند میلیون ساله دارند. بنابراین تماشای این گونههای جذاب تنها در موزهها یا در عمق آبهای آزاد امکانپذیر است. همچنین نکات سفر به قشم را از دست ندهید .
– خاک برداشت شده از کاریز هم نوعی گل رس به نام گل مارن است که برای درمان دردهای مفصلی مفید است.
سخن آخر این که گرچه این مجموعه ظرفیت تبدیل به یک مجموعه گردشگری تجاری تفریحی کامل را دارد. ولی همین امروز هم آمار بالای گردشگران نشان میدهد شهر زیرزمینی کاریز کیش به اندازه کافی تماشایی هست. به هر حال تجربه حضور در تونلی در زیر زمین آن هم با قدمت چندین هزار ساله و با سقف و دیوارهایی پوشیده از مرجان و فسیل بسیار جذاب و منحصر به فرد است.در آخر از بازار جزیره هرمز و سوغاتی های آن میتوانید طی یک سفر یکروزه دیدن نمایید .